ชนิดคำสั่ง DOS

ชนิดคำสั่ง DOS
คำสั่งของ DOS มีอยู่ 2 ชนิดคือ

1.  คำสั่งภายใน (Internal Command) เป็นคำสั่งที่เรียกใช้ได้ทันทีตลอดเวลาที่เครื่องเปิดใช้งานอยู่ เพราะคำสั่งประเภทนี้ถูกบรรจุลงในหน่วยความจำหลัก (ROM) ตลอดเวลา หลังจากที่ Boot DOS ส่วนมากจะเป็นคำสั่งที่ใช้อยู่เสมอ เช่น CLS, DIR, COPY, REN เป็นต้น
2. คำสั่งภายนอก (External Command) คำสั่งนี้จะถูกเก็บไว้ในดิสก์หรือแผ่น DOS คำสั่งเหล่านี้จะไม่ถูกเก็บไว้ในหน่วยความจำ เมื่อต้องการใช้คำสั่งเหล่านี้คอมพิวเตอร์จะเรียกคำสั่งเข้าสู๋หน่วยความจำ ถ้าแผ่นดิสก์หรือฮาร์ดดิสก์ไม่มีคำสั่งที่ต้องการใช้อยู่ก็ไม่สามารถเรียกคำสั่งนั้น ๆ ได้ ตัวอย่างเช่น คำสั่ง FORMAT, DISKCOPY, TREE, DELTREE เป็นต้น

รูปแบบและการใช้ คำสั่งภายใน 20 คำสั่ง
คำสั่ง / หน้าที่ / รูปแบบ

1. CLS (CLEAR SCREEN) / ลบข้อมูลบนจอภาพขณะนั้น / CLS
2. DATE /แก้ไขดูวันที่ให้กับ/ SYSTEM DATE
3. TIME /แก้ไขดูเวลา ให้กับ/ SYSTEM TIME
4. VER (VERSION) /ดูหมายเลข (version) ของดอส/ VER
5. VOL (VOLUME) /แสดงชื่อของ DISKETTE /VOL [d:]
6. DIR (DIRECTORY) /ดูชื่อแฟ้มข้อมูล, เนื้อที่บนแผ่นดิสก์, ชื่อแผ่นดิกส์ /DIR [d:] [path] [filename [.ext]] [/p] [/w] • /p หมายถึง แสดงชื่อแฟ้มข้อมูลทีละ 1 หน้าจอภาพ ถ้าต้องการดูหน้าต่อไปให้กดแป้นใด ๆ • /w หมายถึง แสดงชื่อแฟ้มข้อมูลตามความกว้างของจอภาพ
7. TYPE /แสดงเนื้อหาหรือข้อมูลในแฟ้มข้อมูลที่กำหนด /TYPE [d:] [path] [filename.[.ext]]
8. COPY /ใช้คัดลอกแฟ้มข้อมูลหนึ่ง หรือหลายแฟ้มข้อมูลจากแฟ้มข้อมูลต้นทาง ไปยังแฟ้มข้อมูลปลายทาง อาจจะเป็นจากแผ่นดิสก์แผ่นหนึ่งหรือแผ่นดิสก์เดิมก็ได้ /COPY [d:] [path] [filename[.ext]] [d:] [path] filename[.ext]]
9. REN (RENAME] /เปลี่ยนชื่อแฟ้มข้อมูล (ข้อมูลข้างในแแฟ้มข้อมูลยังเหมือนเดิม)/ REN [d:] [path] [oldfilename[.ext]] [newfilename[.ext]]
10. DEL (DELETE)/ ลบแฟ้มข้อมูลออกจากแฟ่นดิสก์ /DEL [d:] [path] [filename[.ext]]
11. PROMPT COMMAND /เปลี่ยนรูปแบบตัวพร้อมรับคำสั่ง (system prompt) เป็นตัวใหม่ตามที่ต้องการ /PROMPT [prompt-text] or propt $p$ -$ หมายถึงตัวอักษร -t หมายถึง เวลา -d หมายถึง วัน เดือน ปี -p หมายถึง เส้นทาง Directory ปัจจุบัน -v หมายถึง DOS VERSION NUMBER -g หมายถึง เครื่องหมาย > -l หมายถึง เครื่องหมาย < -q หมายถึง เครื่องหมาย =
12. MD (MAKE DIRECTORY) /สร้าง subdirectory (ห้องย่อย) เพื่อจัดเก็บแฟ้มข้อมูล /MD [d:] [path] [Dir_name]
13. CD (CHANGE DIRECTORY) /เป็นคำสั่งในการเปลี่ยนไปใช้งาน subdirectory ที่ต้องการ/ CD [d:] [path] [Dir_name] -CD\ (การย้ายกลับมาสู่ ROOT DIRECTORY -CD.. (การย้ายกลับมาที่IRECTORY)
14. RD (REMOVE DIRECTORY) /ลบ subdirectory (ห้องย่อย) ที่สร้างด้วยคำสั่ง /MD RD [d:] [path] [Dir_name]

คำสั่งภายนอก(EXTERNAL COMMAND)
คำสั่งภายนอกมี 2 นามสกุล

1. นามสกุลเป็น .COM เป็น file ที่บรรจุข้อมูลที่ถูกแปลงเป็นภาษาเครื่องแล้ว
2. นามสกุลเป็น .EXE เป็น file ที่บรรจุข้อมูลที่เขียนโดยใช้ภาษาระดับสูงและแปลงเป็นภาษาเครื่องแล้ว

คำสั่ง หน้าที่ รูปแบบ

1. TREE แสดงรายชื่อ directory ทั้งหมดในแผ่นดิสก์ ที่กำหนด TREE [d:] [/f] /f หมายถึงรายชื่อแฟ้มข้อมูลในแต่ละ subdirectory ด้วย
2. SYS (SYSTEM) เป็นคำสั่ง copy แฟ้มข้อมูลที่ใช้ในการเปิดเครื่องลงในแผ่นดิสก์หรือฮาร์ดดิสก์ ที่ไม่มีระบบ (เปิดเครื่องไม่ได้) SYS [d:]
3. CHKDSK (CHECK DISK) ตรวจสอบ directory หรือ file แสดงจำนวน memory ที่ใช้ไปและที่เหลืออยู่ รวมถึงเนื้อที่ บนแผ่นดิสก์ที่ใช้ไป และที่เหลืออยู่ CHKDSK [d:] [path] [filename[.ext]] [/f] [/v] /f หมายถึง การตรวจสอบเนื้อที่ที่เสียหาย /v หมายถึง ให้แสดง directory และ แฟ้มข้อมูลที่ซ่อนอยู่
4. LABEL เพื่อกำหนดชื่อ (volume label), เปลี่ยนหรือลบ volume label บนดิสก์ LABEL [d:] [volume label]
5. FORMAT กรณีที่ diskette ใหม่ จะเป็นการจัด track และ sector ของ diskette ใหม่ เพื่อให้เขียนข้อมูลได้ กรณีที่เป็น diskette ที่มีข้อมูลอยู่แล้วเมื่อใช้คำสั่งนี้ข้อมูลจะถูกล้างไปหมด พร้อมที่เขียนข้อมูลใหม่ FORMAT [d:] [/s] [/v] /s หมายถึง ทำการ format โดยทำการคัดลอก โปรแกรมระบบดอส (BIO.COM, OS.COM, COMMAND.COM) /v หมายถึง กำหนด volume label ให้ดิสก์
6. DISKCOPY (COPY DISKETTE เป็นคำสั่งที่ใช้ copy file ทั้งหมดจากแผ่นดิสก์จากแผ่นหนึ่งไปใส่อีกแผ่นหนึ่ง แต่ถ้าแผ่นดิสก์อีกแผ่น ยังไม่ได้ทำการ format ก็จะทำการ format ให้โดยอัตโนมัติ DISKCOPY [d:] [d:]